Czym jest czarny bez?

Czarny bez (sambucus nigra) to roślina pospolita, która występuje w formie krzewu lub drzewa, sięgającego nawet 10 metrów wysokości. Ma on bardzo małe wymagania glebowe, dlatego rozpowszechniony jest na całym świecie – od Europy, przez Azję i Amerykę Północą oraz Południową, po Afrykę Północną. Czarny bez kwitnie w maju i czerwcu, wtedy też na roślinie pojawiają się małe, białe lub lekko żółte kwiaty, które zebrane są w szerokie skupiska. Skąd więc wzięła się oryginalna nazwa tej rośliny? Pochodzi ona od jego owoców, zaczynających pojawiać się w sierpniu i wrześniu. Mają one formę kulistych jagód o ciemnofioletowej barwie, którą zawdzięczają antocyjanom, są okrągłe, lśniące i mięsiste. To właśnie owoce czarnego bzu są źródłem wielu istotnych substancji prozdrowotnych o najróżniejszych, pozytywnych właściwościach dla naszego zdrowia.

Jakie właściwości posiada czarny bez?

Czarny bez jest rośliną posiadającą nie tylko wiele istotnych składników odżywczych, ale również właściwości lecznicze. Zarówno jego kwiaty jak i owoce mają szerokie zastosowanie.

Kwiaty czarnego bzu

To skarbnica przeróżnych kwasów fenolowych, garbników, kwasów organicznych czy soli mineralnych. Przygotowuje się z nich najróżniejsze wyciągi czy ekstrakty z czarnego bzu. Napary te:

• wzmacniają odporność
• mogą łagodzić gorączkę, ponieważ działają napotnie,
• działają wykrztuśnie,
• posiadają cechy przeciwzapalne,
• mają właściwości antywirusowe i przeciwbakteryjne
• posiadają składniki regulujące gospodarkę lipidową organizmu.

Owoce bzu czarnego

Owoce czarnego bzu zawierają m.in. kwasy owocowe, prowitaminy A, ogromne ilości witaminy C oraz pektyny i garbniki. Posiadają również dużo kwasów organicznych, żelaza, potasu, wapnia, glinu i sodu. Dzięki tym wszystkim składnikom mają one nie tylko właściwości moczopędne, ale również przeczyszczające, przeciwwirusowe, przeciwbólowe i napotne. Co więcej, można z nich również wykonać pyszny, domowy dżem.

Sok z czarnego bzu

Spożywanie owoców i kwiatów bzu czarnego na surowo może skończyć się zatruciem. Jednakże po odpowiedniej obróbce, posiadają one znakomite cechy oczyszczające i odtruwające. Roślina ta ma wiele związków biologicznie aktywnych, które działają napotnie, moczopędnie, a nawet przyspieszają usuwanie egzogennych toksyn i złogów pokarmowych z organizmu. Należy pamiętać, że złogi te, utrudniają utrzymanie prawidłowej wagi co przeszkadza w procesie odchudzania.

Picie wyciągu z czarnego bzu jest wskazane u osób mających tendencję do zaburzeń trawienia czy problemów z nerkami. Co więcej sok ten, ma także właściwości antymiażdżycowe. Ponadto pektyny, które zawarte są głównie w owocach tej rośliny, działają przeciwbólowo, co oznacza, że mogą być wykorzystane podczas bólów menstruacyjnych.

Liście i kora czarnego bzu

Liście wykorzystuje się do leczenia wszelkich dolegliwości związanych z uczuleniami i zaparć. Swoje zastosowanie znajdują także w profilaktyce i leczeniu infekcji, gdyż działają wykrztuśnie. Występujące w korze związki wspomagają leczenie chorób nerek, a także posiadają zdolność do przeciwdziałania tworzeniu się kamieni nerkowych.

Czarny bez i jego wykorzystanie w lecznictwie

Pomimo tego, że roślina ta znajduje zastosowanie w wielu dziedzinach naszego życia to najczęściej stosuje się ją w lecznictwie. W medycynie wykorzystuje się zarówno kwiaty jak i jej dojrzałe owoce. Oprócz wyżej wymienionych zastosowań czarnego bzu wymienia się również:

• działania przeciwutleniające,
• leczenie migreny,
• leczenie stanów zapalnych dróg oddechowych,
• leczenie stanów zapalnych gardła i jamy ustnej,
• leczenie zapalenia spojówek,
• wspomaganie leczenia cukrzycy lub zaburzeń mających związek z poziomem glukozy we krwi,
• wspomaganie leczenia depresji i innych, różnych zaburzeń psychicznych – borykając się ze spadkami nastroju i trudniejszymi okresami w swoim życiu tracimy także energię i umiejętność skupienia.
• działania wzmacniające system immunologiczny (leczenie przeziębień czy grypy).

Zastosowanie w kosmetyce

Czarny bez to składnik wielu kosmetyków, a w szczególności maseczek i kremów. Działają one zmiękczająco, wybielająco i przeciwzmarszczkowo – są idealne dla pielęgnacji skóry starzejącej się. Co więcej, czarny bez znakomicie sprawdzi się w roli płukanki do włosów – nada im blasku i poprawi ich kondycję.

Czy czarny bez jest trujący?

To pytanie często jest zadawane przez osoby, które same próbują zrobić własne syropy z czarnego bzu. To prawda, ale tylko w połowie! Surowe owoce czarnego bzu zawierają związki, które mogą wywołać zatrucia pokarmowe. Jest to jedyne jego przeciwwskazanie. Jednakże w celach leczniczych używa się naparów z kwiatów, które nie ich nie zawierają bądź z owoców poddanych obróbce termicznej.

To właśnie po spożyciu nieprzetworzonych i niedojrzałych owoców dochodzi do zatrucia. Rozpoznaje się po takich dolegliwościach jak:

• nudności,
• wymioty,
• bóle i zawroty głowy,
• osłabienie,
• biegunka,
• zaburzenia oddychania,
• duszności,
• przyspieszone tętno.

Przy zatruciu czarnym bzem należy sprowokować wymioty i zrobić płukanie żołądka – należy pamiętać, że zawsze konieczna jest tu pomoc lekarza. Roślina ta zawiera w sobie także charakterystyczne białko, wywołujące silne reakcje alergiczne, jak nieżyt nosa czy zapalenie spojówek.

Czy czarny bez może być stosowany u dzieci?

Cenne właściwości czarnego bzu mogą sprowadzać do pytania, czy jest on dobry dla najmłodszych. Do tej pory nie zauważono żadnych niepożądanych objawów oraz efektów ubocznych po jego podaniu. Należy tylko pamiętać o spożywaniu surowych kwiatów i owoców, nie poddanych obróbce. Najmłodszym możemy podawać czarny bez w postaci herbatki z suszonych kwiatów bądź soku z czarnego bzu.

Suplementacja

Czarny bez to roślina lecznicza, która jak już wcześniej wpomniałyśmy, posiada wiele właściwości zdrowotnych. Nie tylko pomaga ona polepszyć Twoją odporność organizmu, ale też dodaje dobrej energii potrzebnej w każdym aspekcie naszego życia – również tym intymnym.