Biegunka należy do często pojawiających się objawów różnych chorób. Zazwyczaj trwa krótko i mija samoistnie. Jest to jedno z najczęściej występujących zaburzeń trawienia i jednocześnie stanowi reakcję obronną organizmu na działanie toksycznych substancji. Co jednak powoduje biegunkę? Jak wyglądają jej objawy i leczenie? Więcej znajdziesz w tekście poniżej!

Czym jest biegunka?

Biegunka nazywana jest również rozwolnieniem. To stan, kiedy człowiek oddaje stolec częściej niż 3 razy na dobę. Ma on półpłynną, płynną lub wodnistą konsystencję. W czasie trwania biegunki, może dojść do ogólnego osłabienia organizmu, gorączki, bólu brzucha, odwodnienia, nudności czy wymiotów.

Rodzaje biegunki

Biegunki można podzielić na dwie grupy. Pierwsza, to podział ze względu na czas trwania. Przedstawia się on następująco:

biegunka ostra – ostra biegunka zwykle trwa dwa tygodnie; jej najczęstszą przyczyną jest zakażenie przewodu pokarmowego bądź spożycie toksyn bakteryjnych,
biegunka przetrwała – zazwyczaj trwa dłużej niż tygodnie, ale krócej niż cztery; może być ona związana z nietolerancją pokarmową,
biegunka przewlekła – przewlekła biegunka trwa przez ponad 30 dni; w większości przypadków jest ona spowodowana nieswoistym zapaleniem jelit, zespołem jelita drażliwego czy rakiem okrężnicy; długotrwała biegunka może prowadzić do poważnych zaburzeń odżywiania.

Biegunkę można również sklasyfikować ze względu na mechanizm jej powstawania. W tym wypadku podział wygląda następująco:

biegunka osmotyczna – głównie powodowana jest przez leki przeczyszczające z grupy środków osmotycznych oraz słodziki,
biegunka sekrecyjna – jej najczęstszą przyczyną są leki, które pobudzają motorykę przewodu pokarmowego, czynniki hormonalne, nietolerancje pokarmowe, zaburzenia wchłaniania czy nowotwory; stolce są wodniste i obfite,
biegunka tłuszczowa – biegunki te, wynikają z zaburzeń trawienia bądź zaburzeń wchłaniania, jak np. niedokrwienie jelit czy celiakia; stolce są tłuste i mają charakterystyczny zapach,
biegunka zapalna – spowodowana przez wiele chorób, takich jak wrzodziejące zapalenie jelita grubego, gruźlica czy nowotwory; może się ona również pojawić w wyniku stanu zapalnego, który został wywołany przez infekcję wirusową, bakteryjną bądź pasożytniczą.

Biegunka u niemowląt

Biegunka u dorosłych i dzieci powyżej 6 lat wygląda inaczej niż u niemowląt. U nich normalny stolec może mieć różne konsystencje i kolory. Zwykła kupka u niemowląt może mieć żółtą, brązową, a nawet zieloną barwę. Biegunka jest bardziej zielona bądź ciemniejsza niż normalnie, luźna, wodnista, mokra, zawiera krew lub śluz oraz jest nieprzyjemna w zapachu.

Biegunka podróżnych

Biegunka dotyczy również turystów odwiedzających kraje rozwijające się. Największe ryzyko zachorowania dotyczy podróży do Afryki, Ameryki Południowej, Indii, krajów Afryki oraz Azji Południowo-Wschodniej.

Jakie są najczęstsze przyczyny biegunki?

Do najpowszechniejszych przyczyn biegunki zalicza się:

zakażenia przewodu pokarmowego,
infekcje wirusowe, bakteryjne lub pasożytnicze,
spożycie toksyny bakteryjnej,
zatrucie substancjami chemicznymi,
nietolerancja laktozy,
nietolerancja pokarmowa,
grypa żołądkowa,
rak jelita grubego,
nietolerancja węglowodanów,
choroby wątroby,
zespół krótkiego jelita,
niepożądane działanie leków (antybiotyki o szerokim spektrum. leki obniżające ciśnienie),
nadmierne spożywanie produktów z kofeiną,
stres,
ostre zapalenie uchyłków okrężnicy bądź niedokrwienne zapalenie okrężnicy,
zapalenie trzustki,
lamblioza (giardioza).

Jakie są objawy biegunki?

Aby mówić o biegunce u osoby dorosłej, musi pojawić się częściej niż 3 razy na dzień luźny, płynny lub półpłynny stolec. Co więcej, pojawia się silna i pilna potrzeba wypróżnienia. Jak już zostało to wspomniane, towarzyszą jej objawy takie jak gorączka, kurczowe bóle brzucha, krew w kale, nudności czy odwodnienie.

Leczenie biegunki

Zastanawiasz się jak leczyć biegunkę? My mamy odpowiedź! W większości przypadków biegunek, stosuje się leczenie objawowe. Biegunka to częsta przyczyna małej ilości wody w organizmie, dlatego najważniejszą rzeczą w jej leczeniu jest zapobieganie odwodnieniu. Należy się nawadniać i dbać o odpowiednie ilości dostarczanych płynów. Wśród pacjentów często stosuje się również doustną terapię nawadniającą, która uzupełnia utracone niedobory wody i elektrolitów.

Biegunkę leczy się również przy pomocy leków na biegunkę – loperamidem, racekadotrylem czy diosmetykiem.

Istnieją również domowe sposoby na rozwolnienie. Można sięgnąć po ziołowe napary, które łagodzą nie tylko objawy jej towarzyszące, ale również ją samą. Biegunka jest często objawem stresu. Wtedy należy sięgnąć po ziołowe tabletki uspokajające lub melisę i oczywiście próbować się odstresować. Jeżeli chcemy sami leczyć biegunkę (oczywiście biegunkę lekką) to dobrze jest stosować węgiel leczniczy – wiąże on ze sobą toksyny i bakterie, które powodują, że woda przedostaje się do jelita i wywołuje rozwolnienie. Należy również zwrócić uwagę na to, co jemy – nasze jelita podziękują nam za wdrożenie do swojego jadłospisu diety bogatej w błonnik i unikanie produktów mlecznych.

W przypadku kiedy przyczyną biegunki okazał się wyjazd za granicę i spożycie lokalnej potrawy, to należy pamiętać o odpowiednim nawodnieniu. Do wody można dodać preparaty, które zawierają glukozę – oczywiście, w środki te dobrze zaopatrzyć się przed podróżą.

Co jeść przy biegunce?

W większości przypadków biegunka jest łagodnym stanem, który nie wymaga specjalnego leczenia. Zdarza się jednak, że trzeba sięgnąć po różne sprawdzone sposoby. Oprócz wyżej wymienionych przykładów dobrze jest również zadbać o swoją dietę. Posiłki powinny być lekkostrawne, ale również urozmaicone o gotowane warzywa, jogurty, zupy czy banany. Aby uniknąć kolejnych przykrych objawów związanych z problemami jelitowymi, to dobrze jest unikać podczas biegunki świeżych owoców, alkoholu, słodyczy, kawy, potraw ciężkostrawnych i smażonych.

Biegunka ustępuje zazwyczaj szybko, jednak pamiętaj, że źle leczona może być przyczyną poważnych chorób, a nawet zgonu. Dlatego nie można jej lekceważyć.