Progesteron jest żeńskim hormonem płciowym. Odpowiada on w dużym stopniu za zagnieżdżenie się zarodka w błonie śluzowej macicy i utrzymanie ciąży. Ile wynosi odpowiedni poziom progesteronu w organizmie kobiety? Jakie są jego funkcje? Czym grozi jego niski poziom? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz poniżej!
Czym jest progesteron?
Progesteron (z jęz. łac. progesteronum), dawniej nazywany był luteiną. Jest to żeński hormon płciowy. Progesteron wydzielany jest głównie przez ciałko żółte i w nadnerczach (śladowe ilości) podczas fazy lutealnej oraz w pierwszych tygodniach ciąży. Podwyższony bądź obniżony poziom tego hormonu może zaburzać podstawowe funkcje organizmu.
Funkcje progesteronu
Jak już zostało to wspomniane, progesteron odpowiada przede wszystkim za implantację zarodka w błonie śluzowej macicy i utrzymanie ciąży. Według rekomendacji Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w sprawie stosowania progesteronu w ginekologii i położnictwie z 2015 roku, progesteron jest niezbędnym hormonem do podtrzymania ciąży.
Odgrywa on istotną rolę podczas zapłodnienia – wpływa na śluz szyjkowy i może powodować zmniejszenie jego przepuszczalności dla plemników. Jeżeli nie dojdzie do zapłodnienia w czasie cyklu miesiączkowego to wtedy poziom progesteronu zmniejsza się i następuje złuszczanie się błony śluzowej macicy, czyli miesiączka. Oznacza to, że progesteron jest odpowiedzialny za normowanie cyklu menstruacyjnego.
Następnie kobieta wchodzi w fazę folikularną. Trwa ona około 14 dni i kończy się w dzień owulacji. Potem poziom progesteronu wzrasta – oznacza to uwolnienie komórki jajowej. Hormon ten zmniejsza również kurczliwość mięśnia macicy. Progesteron wpływa też na układ immunologiczny matki – jej ciało nie produkuje wtedy przeciwciał inicjujących odrzucenie płodu.
Działanie progesteronu kontrolowane jest przez inne hormony – głównie jest to hormon luteinizujący, wytwarzany przez przysadkę mózgową.
Odpowiednie stężenie progesteronu w organizmie kobiety
Progesteron jest jednym z najważniejszych żeńskich hormonów, który nieustannie się zmienia. Jego normy zależą od tego, w jakiej fazie cyklu miesiączkowego się znajdujemy. Prawidłowy poziom hormonu, jakim jest progesteron w poszczególnych fazach cyklu wygląda następująco:
- faza folikularna – 0,28-0,72 ng/ml,
- faza okołoowulacyjna – 0,64-1,63 ng/ml,
- faza lutealna – 4,71-18,0 ng/ml.
W czasie ciąży, progesteron ma większe stężenia:
- I trymestr – 11-44,3 ng/ml,
- II trymestr – 25,4-83,3 ng/ml,
- III trymestr – 58,7-214 ng, ml.
Co oznacza niski poziom progesteronu?
Objawem wskazującym na niedobór progesteronu są zaburzenia miesiączkowania – brak menstruacji, miesiączki krwotoczne czy rzadkie miesiączkowanie. Co więcej, niski progesteron u kobiet przyczynia się do bolesnych menstruacji. Ponadto u kobiet niebędących w ciąży niski poziom tego hormonu może również doprowadzić do:
- zbyt wysuszonej skóry,
- wypadania włosów,
- problemów z utrzymaniem prawidłowej masy ciała,
- problemy z zajściem w ciąże, a nawet niepłodność.
U kobiet w ciąży, niski poziom progesteronu może przyczynić się do:
- problemów z ciążą i jej utrzymaniem,
- ryzyka wystąpienia ciąży pozamacicznej,
- wystąpienia stanu przedrzucawkowego bądź zatrucia ciążowego,
- zakłóceń w funkcjonowaniu łożyska i zaburzenie jego funkcjonowania.
Chcesz poczuć wygodę i komfort podczas miesiączki? Dzięki naszym majtkom menstruacyjnym jest to możliwe! Do ich wyprodukowania użyto najwyższej jakości materiałów o wysokiej chłonności – wszystko po to, abyś czuła się bezpiecznie i komfortowo podczas okresu!
Co oznacza wysokie stężenie progesteronu?
Podwyższony poziom progesteronu również może być niebezpieczny dla organizmu. Najczęściej objawia się on zatrzymywaniem się wody w organizmie, wolniejszym przepływem krwi i obrzękami. Nadmiar progesteronu może prowadzić do:
- PCOS, czyli zespołu policystycznych jajników,
- zespołu nadnerczowo-płciowego,
- nowotworu jajników,
- niewydolności wątroby.
Warto również zaznaczyć, że nadmiernie wysoki progesteron przy ciąży może świadczyć o ciąży mnogiej.
Kiedy należy wykonać badanie progesteronu?
Progesteron to jeden z najważniejszych hormonów w organizmie kobiety. Oznaczenie poziomu progesteronu powinno być badane przy podejrzeniu jakichkolwiek nieprawidłowości w związku z implantacją zarodka i utrzymaniem ciąży.
Co więcej, wskazaniami do badania stężenia progesteronu we krwi są m.in.:
- trudności z zajściem w ciążę,
- zagrożenie poronienia,
- poronienie,
- diagnozowanie niepłodności,
- podejrzenie ciąży pozamacicznej,
- podejrzenie choroby jajników,
- podejrzenie endometriozy,
- leczenie zrostów i raka endometrium,
- monitorowanie cyklu miesiączkowego.
Badanie progesteronu wykonuje się w określonym momencie cyklu, ponieważ jak już wiemy, w różnych dniach cyklu występuje różne stężenie tego hormonu. Cel badania stawia zawsze specjalista.
Do badania na ilość progesteronu w organizmie nie trzeba się specjalnie przygotowywać. Należy je jednak wykonać rano. Próbkę pobiera się z surowicy krwi z żyły łokciowej. Przed badaniem lekarz poinformuje o odstawieniu określonych leków – o ile będzie taka konieczność. Wynik badania jest tego samego bądź następnego dnia.