Cykl menstruacyjny (inaczej miesiączkowy) występuje u wszystkich dojrzałych płciowo kobiet. Jego długość waha się od 21 do 35 dni. Polega na następowaniu po sobie określonych faz zmian hormonalnych w organizmie kobiety. W ich czasie kobiece ciało przygotowywane jest do zapłodnienia komórki jajowej. Badania pokazują, że niemal 20% kobiet nie wie jak liczyć początek cyklu. Jeśli do nich należysz w poniższym artykule znajdziesz odpowiedź! Poznaj poszczególne fazy cyklu miesiączkowego, przeczytaj jak długo trwa i w jaki sposób go liczyć!
Co to jest cykl miesiączkowy?
Cykl miesiączkowy, czy inaczej zwany też cyklem owulacyjnym lub menstruacyjnym to comiesięczne zmiany hormonalne zachodzące w organizmie kobiety. Jego występowanie regulują hormony płciowe, które są produkowane przez jajniki – głównie estrogen i progesteron. Wspomaga je hormon folikulotropowy (FSH), który wpływa na wzrost pęcherzyków jajnikowych i hormon luteinizujący (LH), sterujący uwalnianiem jajeczka z tzw. pęcherzyka Graafa. Dzięki współpracy tych hormonów Twój organizm przechodzi z jednej fazy, do drugiej. Towarzyszą temu zmiany nie tylko nastroju, ale też samopoczucia i wyglądu kobiety.
Długość cyklu menstruacyjnego – ile trwa?
Najczęściej słyszy się, że prawidłowy cykl miesiączkowy wynosi 28 dni, co nie do końca jest jednak prawdą. Kilkudniowe odchylenia nie stanowią problemu, ponieważ umownie ustalono, że długość cyklu miesiączkowego powinna trwać 21-35 dni, a odstęp pomiędzy kolejnymi miesiączkami może być różny i wahać się o średnio 8 dni. Nieregularne, czyli krótsze lub dłuższe cykle występują zazwyczaj u młodych dziewcząt, które dopiero zaczęły miesiączkować.
Co może powodować zaburzenia długości trwania cyklu?
Nieregularne cykle mogą też spowodować, takie czynniki jak:
- stres
- podróże
- zbyt restrykcyjna dieta
- za wysoki poziom prolaktyny
- PCOS (zespół policystycznych jajników)
Należy pamiętać, że w przypadku występowania nieregularnego miesiączkowania zawsze należy skontaktować się z lekarzem ginekologiem.
Zobacz także: PMS: wahania nastroju przed okresem
Jak obliczyć początek cyklu miesięcznego?
Pierwszy dzień wystąpienia miesiączki to również pierwszy dzień cyklu miesiączkowego. Od tego dnia należy zatem zacząć obliczenia. Kolejnym punktem jest ustalenie, że cały cykl to okres od pierwszego dnia ostatniej miesiączki do pierwszego dnia kolejnego krwawienia miesiączkowego. Koniec cyklu miesiączkowego to natomiast ostatni dzień przed wystąpieniem kolejnej menstruacji. Sama miesiączka trwa zazwyczaj od około 3 do 7 dni, a owulacja występuje średnio 14. dnia cyklu.
Fazy cyklu miesiączkowego – jak obliczyć dni płodne i niepłodne
Zakładając, że Twój cykl miesiączkowy trwa 28 dni kalendarzyk cyklu przedstawia się następująco:
- Menstruacja ( 1.-5. dzień cyklu )
Pierwszy dzień miesiączki jest określany jako pierwszy dzień cyklu. Wówczas poziom estrogenów i progesteronu spada, za czym idzie złuszczanie się błony śluzowej macicy. Pod wpływem hormonu folikulotropowego rozwijają się i dojrzewają pęcherzyki Graafa, gdzie znajdują się komórki jajowe. Niski poziom hormonów sprawia, że kobieta w tym czasie czuje się znacznie lepiej niż przed miesiączką, kiedy ich poziom osiąga najwyższe stężenie. Ciało jest mniej spuchnięte, a przyspieszona przemiana materii pozwala na utratę wagi. Zdarza się jednak, że mogą wystąpić takie dolegliwości jak bóle krzyża, brzucha oraz senność.
- Faza folikularna ( 6.-13. dzień cyklu )
W tej fazie kończy się krwawienie i ustępuje ból. Hormon LH, powoduje wówczas, że pęcherzyk z komórką jajową rośnie, a jajniki wydzielają coraz to więcej estrogenów. Błona śluzowa macicy grubieje. W organizmie kobiety można zauważyć zmiany takie jak błyszczące włosy i nieskazitelna cera, a dodatkowo napływ energii. Na około 3-5 dni przed owulacją wypadają dni płodne. Jeśli dojdzie wtedy do stosunku płciowego bez zabezpieczenia istnieje duże prawdopodobieństwo na zajście w ciążę.
- Owulacja ( 14. dzień cyklu )
Przypada na 14 dzień cyklu. Estrogeny osiągają wówczas najwyższy poziom. Poprzez gwałtowny wzrost hormonu LH pęka pęcherzyk z komórką jajową i następuje uwolnienie jajeczka. Błona śluzowa macicy jest wtedy w pełni dojrzała, a kobieta czuje się wyśmienicie. Rośnie ochota na seks i wrażliwość na zapachy, w szczególności męskie feromony. To idealny moment na zajście w ciąże, ponieważ płodność jest wówczas najwyższa. Jako ciekawostka, podobno w tym okresie kobieta jest najbardziej skłonna do zdrady niż w innych fazach. Może pojawić się ból w podbrzuszu, plamienie z pochwy, a temperatura ciała może być lekko podwyższona.
- Faza lutealna ( 15.-28 dzień cyklu )
W tej fazie wciąż utrzymuje się wysoki poziom estrogenów. Pusty pęcherzyk Graafa przekształca się wtedy w tzw. ciałko żółte i zaczyna produkować progesteron. Następuje przygotowanie błony śluzowej macicy do przyjęcia zapłodnionego jajeczka. Szansa na zajście w ciążę jest jeszcze możliwa 2 dni po owulacji. Kobieta w tej fazie czuje się nieco ociężała. Organizm zatrzymuje więcej wody i metabolizm działa wolniej.
Jeśli nie doszło do zapłodnienia, poziom estrogenów szybko zaczyna się obniżać. Ciałko żółte zanika, a poziom progesteronu maleje. Niezapłodniona komórka jajowa zostanie wydalona podczas kolejnego cyklu. Istnieją kobiety, w szczególności te, które cierpią na PCOS, które są wówczas wyjątkowo rozdrażnione, nie potrafią się skoncentrować i mają częste wahania nastroju. Na ciele mogą pojawić się obrzęki. Piersi są bolesne i nabrzmiałe. Całość sygnalizuje zbliżającą się miesiączkę i początek nowego cyklu.