Błona dziewicza to cienki fałd błony śluzowej wokół wejścia do pochwy. Temat błony dziewiczej bywa otoczony licznymi mitami i stereotypami kulturowymi, często łączonymi z pojęciem dziewictwa. W rzeczywistości jednak obecność lub brak błony dziewiczej nie jest wiarygodnym wskaźnikiem aktywności seksualnej, ponieważ może ona ulec przerwaniu lub rozciągnięciu w wyniku różnych działań, takich jak intensywna aktywność fizyczna czy badania ginekologiczne, więc nie powinno być wyznacznikiem bycia dziewicą. Współczesna medycyna i edukacja seksualna dążą do obalania tych mitów i promowania lepszego zrozumienia anatomii kobiecej.
Czym jest błona dziewicza?
Błona dziewicza (z fr. hymen) to cienka warstwa tkanki znajdująca się na początku pochwy. Jej budowa i wygląd mogą być różne – niektóre kobiety posiadają błony bardziej elastyczne i rozciągliwe, inne o bardziej widocznych otworach. Pęknięcie błony dziewiczej następuje podczas pierwszego stosunku seksualnego z penetracją, co zwykle powoduje ból, a niekiedy łagodne, przejściowe krwawienie lub plamienie. Czasami jednak do przebicia błony dziewiczej może dojść wskutek innych działań, np. intensywnych aktywności fizycznych czy użycia tamponu.
Budowa błony zależy m.in. od: wpływu hormonów, uwarunkowań genetycznych, zmian środowiskowych oraz okresu gojenia się po urazie lub zakażeniu. Wyróżnia się kilka typów jej wyglądu ze względu na kształt otworu, a każdy z nich może różnić się grubością i elastycznością. Wyróżnia się:
- błonę dziewiczą półksiężycowatą: obecny jest jeden duży otwór na środku pochwy,
- błonę dziewiczą półksiężycowatą brzeżną: błona śluzowa znajduje się jedynie na brzegach pochwy,
- błonę dziewiczą sitowatą: z dużą ilością małych otworków,
- błonę dziewiczą perforowaną: z małą ilością dużych otworów.
Jak wygląda błona dziewicza?
Wygląd błony dziewiczej u każdej kobiety będzie różny – nigdy jednak nie będzie ona pokrywała całkowicie wejścia do pochwy, ze względu na konieczność wydostawania się przez pochwę krwi menstruacyjnej oraz produkowanego śluzu. Jeśli jednak w badaniu ginekologicznym okazuje się, że hymen całkowicie zamyka światło pochwy, co zdarza się niezwykle rzadko, koniecznym będzie jego zabiegowe przecięcie.
Przeczytaj: Ból przy zakładaniu tamponu
Defloracja, czyli przebicie błony dziewiczej
Do defloracji błony dziewicze zwykle dochodzi w czasie pierwszego stosunku seksualnego, w chwili wejścia członka do pochwy. Błona dziewicza może ulec uszkodzeniu wcześniej, na przykład podczas masturbacji czy pettingu. Zdarzają się również inne sytuacje, takie jak użycie zbyt dużego tamponu lub uprawianie intensywnego sportu. Kiedy błona dziewicza zostanie przerwana może pojawić się delikatne plamienie czy dyskomfort, jednak zależy to od budowy błony. Większość kobiet posiada półksiężycowatą błonę, która jest mało ukrwiona i łatwo pęka, więc przerwanie jej może być niezauważalne.
Funkcje hymen
Przez wiele lat zdecydowana większość naukowców postrzegała błonę dziewiczą jako naturalną zaporę chroniącą wnętrze pochwy przed drobnoustrojami. Jednak współcześnie uważa się, że ze względu na szeroki otwór, jaki posiada błona dziewicza, teoria ta nie ma sensu. Ocenie przystaje się przy stanowisku, że błona dziewicza nie spełnia żadnej roli, będąc co najwyżej pozostałością po życiu płodowym, lub też wspomnieniem nieznanych funkcji, które pełnić miała we wcześniejszych stadiach ewolucji człowieka.
Hymenoplastyka, czyli rekonstrukcja błony dziewiczej
Rekonstrukcja błony dziewiczej jest popularna wśród kobiet, dla których posiadanie hymen jest ważnym aspektem ze względów kulturowych bądź społecznych. Zabieg ten przeprowadzany jest w ramach ginekologii plastycznej, przebiega w znieczuleniu miejscowym i polega na zszyciu pozostałości naturalnej błony. Najczęściej wykonywany jest przez kobiety, które pragną odbudować swoje przekonania religijne, kulturowe bądź etniczne. W niektórych krajach zabieg hymenoplastyki jest refundowany w przypadku ofiar gwałtu, co może pomóc w odzyskaniu równowagi psychicznej po traumatycznym zdarzeniu. Hymenoplastyka nie może zostać wykonana u kobiety, która urodziła dziecko, jak również u kobiet, które mają nieregulowaną cukrzycę, infekcję pochwy lub chorobę nowotworową.