Rola cynku w naszym organizmie
Cynk należy do pierwiastków śladowych, czyli mikroelementów, których zawartość w organizmie jest niewielka. Jednak pełni on niezmiernie ważną rolę w prawidłowym rozwoju, funkcjonowaniu i dojrzewaniu organizmu. Do innych pierwiastków śladowych zaliczane są: chrom, selen, fluor, mangan, miedź oraz molibden.
Cynk odgrywa w organizmie wiele istotnych funkcji. Najważniejszą z nich jest jego rola w procesach biologicznych. Jest to składnik kilkuset enzymów np. biorących udział w biosyntezie białka, kwasów nukleinowych oraz czerwonych krwinek. Jest on także niezbędny do odpowiedniego rozwoju układu kostnego oraz odpowiada za wzrost paznokci i włosów. Wpływa także na kondycję naszej skóry. Jego jony są niezbędne do tego, aby trzustka mogła uwalniać i magazynować insulinę. Cynk wspiera produkcję hormonów: estrogenu i progesteronu u kobiet. Jego odpowiedni poziom zapobiega bolesnym miesiączkom, PMS oraz wahaniom nastroju i przedwczesną menopauzą.
Co więcej, cynk wzmacnia odporność organizmu. Działa również przeciwzapalnie, wspomaga leczenie grypy oraz przeziębienia łagodząc ich objawy. Zapewnia prawidłowe funkcjonowanie narządów rozrodczych, a także przeciwdziała chorobom prostaty.
Ten mikroelement przyczynia się także do utrzymania prawidłowego metabolizmu makroskładników odżywczych, węglowodanów i kwasów tłuszczowych.
Źródła cynku
Ważne jest stosowanie zdrowej i zbilansowanej diety, aby w naszym organizmie znalazła się odpowiednia ilość cynku. Jego najlepszym źródłem są ostrygi, jednakże nie występują one często w jadłospisie każdego z nas. W jakich więc produktach znajdziemy jeszcze ten pierwiastek?
- grzyby (m.in. pieczarki, kurki),
- kakao,
- zarodki pszenne,
- sezam,
- słoneczniki,
- pestki dyni,
- olej lniany,
- nerkowce,
- ryż,
- pomidory,
- rośliny strączkowe,
- jaja,
- pełnoziarniste pieczywo,
- wątróbka (należy zwrócić uwagę na fakt, że spożywanie białka zwierzęcego wspomaga wchłanianie cynku w jelicie cienkim).
Spożywanie posiłków bogatych w cynk może okazać się niewystarczające. Jest bardzo dużo czynników, wpływających na negatywne przyswajanie mikroelementów (w tym również wchłanianie cynku). Są to m.in.:
- stres,
- używki,
- ciąża i okres karmienia
- zanieczyszczenie środowiska,
- diety odchudzające, wegetariańskie i wegańskie,
- uprawianie wyczynowych sportów.
Niedobór cynku w naszym organizmie
Cynk wspomaga działanie układu immunologicznego, w związku z czym, jego niedobór doprowadza do spadku ilości przeciwciał, czyli inaczej – zmniejszenia odporności. Częste infekcje mogą być połączone z ciągłym uczuciem przemęczenia, a nawet zaburzeniem koncentracji.
Objawy niedoboru cynku to:
- pogorszenie stanu skóry, paznokci i włosów
- występowanie trądziku,
- zajady lub owrzodzenia,
- zmiany łuszczycopodobne,
- zaburzenia pracy tarczycy,
- pogorszenie procesu gojenia się ran,
Dobrze również wiedzieć, że niedobór cynku w organizmie powoduje osłabienie zmysłów – suchość w ustach, pogorszenie węchu i smaku, co może skutkować utratą apetytu. Obniżone stężenie cynku może także doprowadzić do anemii, a jego niedobór u mężczyzn może prowadzić do niższego poziomu testosteronu oraz kłopotów z potencją. Aby temu zapobiec, należy dostarczać swojemu organizmowi ten pierwiastek.
Cynk w czasie ciąży
W okresie ciąży minerał ten jest bardzo istotny. Dlaczego? Bierze on czynny udział w procesach, które mają na celu utrzymanie ciąży. Cynk jest także odpowiedzialny za prawidłowy rozwój płodu. Przy jego niedoborze może dojść do odklejenia się łożyska, poronienia, przedwczesnego porodu czy rozwoju wad rozwojowych układu nerwowego w czasie życia płodowego.
Nadmiar cynku
Nie tylko niedobór cynku jest niebezpieczny – jego nadmiar także może okazać się szkodliwy. Co prawda, przedawkowanie cynku zdarza się bardzo rzadko, ale jednak – jest to głównie wtedy, kiedy przyjmujemy go w zbyt dużych dawkach.
Objawy nadmiaru cynku to najczęściej:
- dolegliwości ze strony układu pokarmowego, jak ból brzucha, wymioty, nudności, biegunka,
- bóle i zawroty głowy,
- osłabienie,
- halucynacje,
- metaliczny posmak w ustach,
- nadmierne pocenie się.
Cynk należy do mikroelementów, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Nie tylko uczestniczy w przemianach białek, ale również wzmacnia pracę układu odpornościowego i wpływa na stan skóry i paznokci. Jest też często wykorzystywany w kosmetykach – posiada on właściwości przeciwutleniające i łagodzące. Aby utrzymać odpowiedni poziom cynku w organizmie, warto zadbać o swój jadłospis i wspomóc się odpowiednią suplementacją.
Przeczytaj także:
