Problemy z zajściem w ciążę są poważną sprawą. Mogą mieć one podłoże hormonalne, które często są związane z nadmiernym starzeniem się komórek jajowych w organizmie kobiety. Niepłodność może się również pojawić w wyniku chorób metabolicznych czy nieprawidłowej budowy układu rozrodczego zarówno u kobiety, jak i u mężczyzny. Na szanse na zajście w ciążę ma wpływ również wiek, styl życia czy nałogi. Szacuje się, że co piąta kobieta w wieku rozrodczym ma trudności z ciążą. Nie możesz zajść w ciążę i chcesz się dowiedzieć jakie są jeszcze inne przyczyny problemów z płodnością? Jak wygląda leczenie trudności z poczęciem dziecka? Co robić, kiedy występują problemy z płodnością? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziesz w poniższym artykule!
Czym jest niepłodność?
Z niepłodnością zmaga się prawdopodobnie nawet milion par w naszym kraju. Wybierają one wtedy specjalistyczne metody leczenia, czyli udają się do określonej kliniki, w której wykonywane są kompleksowe badania, a następnie rozpoczyna się leczenie tego problemu.
Niepłodność to niemożność uzyskania ciąży przez 12 miesięcy. Jeżeli para w tym czasie regularnie odbywa stosunki płciowe, bez stosowania antykoncepcji, a pomimo tego nie dochodzi do zapłodnienia, to zaleca się dokonać diagnozy i wykonać badania w ośrodku, który specjalizuje się w leczeniu niepłodności.
Przyczyny problemów z zajściem w ciążę
Wiele par zmaga się z problemami z poczęciem dziecka. Przyczyn niepłodności jest wiele. W około połowie przypadków trudności z zajściem w ciążę wynikają ze stanu zdrowia kobiety.
Najczęstsze przyczyny problemów z zajściem w ciążę to m.in.:
- zaburzenia hormonalne – szczególnie nieprawidłowe stężenie hormonu LH i FSH oraz estradiolu, testosteronu czy prolaktyny,
- choroby i zaburzenia ginekologiczne, jak PCOS, czyli zespół policystycznych jajników,
- nadmierna masa ciała,
- nieregularne miesiączkowanie,
- endometrioza,
- przedwczesna niewydolność jajników,
- zaburzenia owulacji, czyli jajeczkowania, spowodowane np. chorobami endokrynologicznymi czy wrodzonymi zespołami genetycznymi,
- długotrwały stres,
- obniżone libido,
- wrogi śluz – wydzielina z szyjki macicy tworzy nieprzyjemno środowisko dla plemników, między innymi za sprawą nieprawidłowej reakcji układu odpornościowego,
- niektóre lekarstwa,
- infekcje,
- zbyt duża częstotliwość stosunków – częsty seks sprawia, że w spermie znajduje się mniej plemników,
- nieprawidłowości w budowie narządów płciowych,
- niezdrowy styl życia, który ma wpływ na niepłodność męską i damską – palenie papierosów, nadużywanie alkoholu, nadmierne spożycie kofeiny czy siedzący tryb życia.
Dzięki dokładnemu zbadania mężczyzny można wykryć wiele chorób bądź wad związanych z niepłodnością. Do najczęstszych zaburzeń u tej płci zalicza się m.in.:
- przyczyny przedjądrowe, jak zaburzenia wydzielania bądź funkcji hormonów,
- przyczyny jądrowe, do których można zaliczyć wrodzone lub nabyte nieprawidłowości w budowie jądra, urazy mechaniczne gonad czy skręt powrózka nasiennego,
- przyczyny pozajądrowe, w tym niedrożność dróg wyprowadzających nasienie, zapalenia najądrzy, stercza, pęcherzyków nasiennych czy urazy mechaniczne narządów płciowych,
- zaburzenia seksualne, jak brak wytrysku, brak wzwodu bądź nieprawidłowa budowa prącia.
Zajście w ciążę mogą utrudniać również dyskretne wady anatomiczne układu rozrodczego, działania systemu immunologicznego, przebyte stany zapalne czy zaburzenia implantacji macicy.
Diagnostyka i leczenie niepłodności
Zastanawiasz się co należy robić, kiedy pojawiły się problemy z zapłodnieniem? Pamiętaj, jeśli para stara się o dziecko przez kilka miesięcy to najczęściej nie ma się czym martwić. Kiedy ten okres się wydłuża, to wtedy warto wykonać badania.
Polskie Towarzystwo Medycyny Rozrodu i Embriologii oraz Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników zaleca diagnostykę w następujących przypadkach:
- po 12. miesiącach starań u kobiet poniżej 35. roku życia, które okazały się bezskuteczne,
- po 6. miesiącach u kobiet w wieku 35-40 lat,
- jeszcze przed podjęciem starań o dziecko u kobiet po 40. roku życia.
Problemy z zapłodnieniem to problem obojga partnerów – zarówno kobiety jak i mężczyzny, dlatego w procesie diagnostyki i leczenia powinni wziąć udział różni specjaliści – ginekolog, endokrynolog czy psycholog.
Leczenie bezpłodności należy zacząć od pogłębionego procesu diagnostycznego, który wybiera lekarz. Najczęściej składa się on z wywiadu lekarskiego, badań laboratoryjnych, badania hormonu AMH, czyli ustalenia rezerwy jajnikowej i badania obrazowego narządów rodnych przy pomocy USG czy HSG. W przypadku kobiet należy również zrobić badanie poziomu stężenia żeńskich hormonów płciowych, w tym hormonu luteinizującego i folikulotropowego.
W zależności od stanu zdrowia i problemu, para kierowana jest na dalsze konsultacje bądź dodatkowe badania. Kiedy lekarz będzie podejrzewać zmiany w obrębie jajowodów lub macicy, to niezbędne może okazać się wykonanie laparoskopii bądź histeroskopii.
Mężczyźni powinni natomiast wykonać następujące badania:
- podstawowe badanie nasienia – umożliwia ono opisać liczebność, ruchliwość i żywotność plemników,
- posiew bakteriologiczny nasienia,
- badanie biochemiczne nasienia,
- badania hormonalne,
- test PCT,
- badanie USG jąder i moszny,
- biopsja jądra.
Metod leczenia niepłodności jest dość sporo. Należy najpierw znaleźć przyczynę tego stanu. Wybór odpowiedniej metody zależy od stopnia zaawansowania problemy. Można spróbować chociażby zapłodnienia pozaustrojowego in vitro czy indukcji owulacyjnej.
Jak sobie radzić z trudnościami z zajściem w ciążę?
W wielu przypadkach szanse zajście w ciążę mogą wzrosnąć poprzez uzupełnienie substancji, które wspierają zachowanie równowagi hormonalnej. Warto więc sięgnąć po suplementację, która zawiera głównie kwas foliowy, cynk, selen i witaminy z grupy B. W przypadku kiedy podczas badania nasienia wyszły nieznaczne odchylenia to warto się wesprzeć właśnie suplementacją, która może poprawić jakość nasienia. Dobrze jest również zadbać o prawidłową dietę.