Ciąża pozamaciczna jest bezpośrednim zagrożeniem dla zdrowia i życia kobiety. Warto więc znać jej objawy, aby móc ją jak najszybciej zdiagnozować i odpowiednio szybko zareagować. Ryzyko wystąpienia ciąży pozamacicznej jest większe między 25. a 30. rokiem życia. Rozwija się wtedy, kiedy zarodek zagnieżdża się poza jamą macicy, czyli w jajniku, jajowodzie czy jamie brzusznej. Jak wygląda rozpoznanie ciąży pozamacicznej? Kiedy udać się do lekarza? Co może świadczyć o ciąży pozamacicznej? Odpowiadamy!

Czym jest ciąża pozamaciczna?

Ciążę pozamaciczną nazywa się inaczej ciążą ektopową. W takiej sytuacji komórka jajowa zagnieżdża się poza jamą macicy. Do implantacji zarodka dochodzi najczęściej w jajowodzie – rzadziej w jajniku, szyjce macicy czy jamie brzusznej. Można więc podzielić ciążę pozamaciczną na:

ciążę jajowodową – zarodek zagnieżdża się w jajowodzie i rośnie, powodując jego rozciągnięcie, a nawet pęknięcie,
ciążę jajnikową – ten rodzaj ciąży charakteryzuje się zbyt wczesnym zapłodnieniem; do 4. tygodnia od momentu zapłodnienia przeważnie dochodzi do samoistnego poronienia, ponieważ istnieje ryzyko krwotoku wewnętrznego,
ciążę brzuszną – zarodek rozwija się na innych narządach wewnętrznych, powodując silne dolegliwości bólowe i poronienia,
ciążę szyjkową – zapłodniona komórka jajowa zagnieżdża się w szyjce macicy; jest to najrzadziej pojawiający się rodzaj ciąży pozamacicznej.

Objawy ciąży pozamacicznej

Objawy i przebieg ciąży pozamacicznej na początku wygląda tak samo, jak w przypadku prawidłowej ciąży. Pojawia się tkliwość piersi, zanik krwawienia miesiączkowego, poranne mdłości czy zmęczenie. Wykonany w tym czasie test ciążowy w połowie przypadków daje wynik pozytywny, ponieważ wzrasta również stężenie gonadotropiny we krwi. Objawy ciąży pozamacicznej w 5. tygodniu są więc typowe dla ciąży poprawnej. Dopiero z czasem, pomiędzy 6. a 10. tygodniem, pojawiają się kolejne dolegliwości, które powinny skłonić kobietę do wizyty u lekarza. Te niepokojące objawy to m.in.:

silne bóle podbrzusza, najczęściej po jednej stronie,
zawroty głowy,
omdlenia,
silne parcie na stolec,
plamienia bądź krwawienia z pochwy,
osłabienie,
bladość skóry,
niskie ciśnienie krwi,
zimne poty,
nadmierna potliwość,
przyspieszone tętno.

Przyczyny ciąży pozamacicznej

W przypadku ciąży ektopowej, nie zawsze łatwe jest wskazanie jej konkretnej przyczyny. Istnieje szereg czynników, które zwiększają szansę na jej wystąpienie. Lekarze wymieniają m.in.:

wady anatomiczne dróg rodnych,
zabiegi chirurgiczne w obrębie narządów rodnych,
infekcje przenoszone drogą płciową,
wiek (u kobiet po 35. roku życia częściej rozwija się ciąża pozamaciczna,
zapłodnienie, do którego doszło pomimo stosowania antykoncepcji hormonalnej,
wcześniejsze poronienia,
występowania ciąży pozamacicznej w przeszłości,
zmiany w jajowodach, do których doszło na skutek endometriozy.

Postępowanie w przypadku ciąży pozamacicznej

Każda kobieta, która zauważyła u siebie któreś z wyżej wymienionych objawów, powinna jak najszybciej zgłosić się do swojego lekarza, który przeprowadzi dokładny wywiad i wykona diagnostykę i wdroży odpowiednie leczenie. Musi on również wykluczyć wszelkie inne możliwości wystąpieniach objawów, jak np. poronienie, zapalenie wyrostka czy pęknięcie torbieli jajnika.

W wykryciu ciąży pozamacicznej wykonuje się przezpochwowe badanie USG. Do tego zalecane jest również badanie krwi, a dokładnie badanie stężenia podjednostki beta ludzkiej gonadotropiny kosmówkowej, czyli hCG. Obecność beta-hCG potwierdza ciążą, a brak pęcherzyka ciążowego w macicy mówi o ciąży pozamacicznej.

W przypadku wystąpienia ciąży ektopowej, poziom beta hCG we krwi rośnie wolniej niż w ciąży prawidłowej – w tej natomiast, poziom ten podwaja się co 48 godzin we wczesnym etapie ciąży.

Lekarz może się również zdecydować na biopsję endometrium, czyli pobranie próbki błony śluzowej macicy, w której będzie sprawdzana obecność kosmyków.

Leczenie

Ciąża pozamaciczna to stan zagrożenia zdrowia i życia kobiety. W związku z tym często kończy się ona samoistnym poronieniem, a czasem wymaga usunięcia chirurgicznego. Jeżeli została ona wykryta we wczesnym rozwoju, wdraża się leczenie farmakologiczne – metotreksatem, czyli lekiem, który hamuje rozwój płodu. Można go przyjąć doustnie bądź w formie zastrzyków.

Jeżeli ciąża ektopowa nie zostanie wykryta na wczesnym etapie, to wtedy konieczne jest usunięcie ciąży operacyjnie bądź endoskopowo. Zaleca się leczenie chirurgiczne metodą laparoskopową. Laparoskopia jest nieinwazyjna, a rany po zabiegu bardzo szybko się goją.

Warto zaznaczyć, że brak podjęcia leczenia może doprowadzić do pęknięcia jajowodu.

Co robić po zakończeniu ciąży pozamacicznej?

Usunięcie ciąży pozamacicznej nie równa się z przekreśleniem dalszych starań o dziecko. Prawidłowa ciąża jest możliwa, jednak zanim do niej dojdzie należy ściśle się stosować do zaleceń lekarza.

Czy można zapobiec ciąży pozamacicznej? Można jedynie zwracać szczególną uwagę na czynniki ryzyka, np. stany zapalne czy infekcje prowadzące do powstawania zrostów.

Podejrzenie ciąży pozamacicznej może być ciężkim doświadczeniem, a co najważniejsze, kolejna ciąża może być taka sama lub nawet doprowadzić do komplikacji w przebiegu ciąży wewnątrzmacicznej. Dlatego jeśli chcesz dalej starać się o dziecko, to dobrze jest to nieco odłożyć w czasie.

Ciąża pozamaciczna to ciąża ciężka dla każdej kobiety. Pamiętaj, aby dać sobie czas – nie tylko na regenerację Twojego ciała, ale również psychiki. Istnieje możliwość, że po takim przeżyciu będziesz potrzebować wsparcia specjalisty. Nie wstydź się tego, a co więcej, nie wahaj się sięgnąć po pomoc.