Nazywany jest eliksirem młodości ze względu na swoje właściwości, pomagające opóźnić starzenie się skóry. Jego niezwykle prosta budowa skrywa ogrom fizykochemicznych właściwości i funkcji biologicznych. Kwasu hialuronowego nie używa się wyłącznie w branży kosmetycznej. Jakie jeszcze posiada właściwości i zastosowania, które nadają mu miano „eliksiru młodości”?

Czym jest kwas hialuronowy?

Jest on związkiem chemicznym naturalne występującym w ludzkim organizmie – w skórze, w mazi stawowej, w ciele szklistym oka, stanowi składnik płynów ustrojowych i tkanki łącznej oraz jest budulcem ścian naczyń krwionośnych. Kwas hialuronowy naturalnie występuje nie tylko u człowieka w postaci soli sodowej, ale również u zwierząt, a nawet bakterii. Wraz z wiekiem, niestety, jego ilość stopniowo maleje (od ok. 25. roku życia). Wynikiem tego jest fakt, że nasza skóra staje się bardziej sucha i wrażliwa na czynniki zewnętrzne oraz pojawiają się na niej zmarszczki. Ponadto od ok. 80. roku życia niemal całkowicie on zanika.

Kwas hialuronowy – właściwości

Najważniejszą właściwością kwasu hialuronowego jest jego higroskopijność, czyli zdolność wiązania wody. Jedna cząsteczka kwasu hialuronowego jest w stanie związać ok. 250 cząsteczek wody. Można powiedzieć, że działa on jak gąbka wiążąc wilgoć w skórze właściwej. Dzięki temu jest cennym składnikiem kosmetyków ochronnych, nawilżających i przeciwstarzeniowych. Wykorzystywany jest w medycynie estetycznej, jako podstawowy składnik różnych preparatów. Może mieć on dwie formy:

• nieusieciowaną – koktajle do mezoterapii,
• usieciowaną (różne stopnie) – pozwala odbudować ubytki tkankowe, wymodelować usta, przywrócić objętość skórze czy wygładzić bruzdy nosowo-wargowe.

Aby mógł być on stosowany w kosmetologii i medycynie estetycznej, musi on być najpierw pozyskany drogą biofermentacji. Wysuszony i oczyszczony ma formę proszku – po dodaniu do niego wody tworzy się żel.

Zastosowanie kwasu hialuronowego

Kwas hialuronowy najwcześniej zaczęto stosować w okulistyce. Obecnie, swoje szerokie zastosowanie posiada także w:

• ginekologii,
• stomatologii,
• reumatologii,
• chirurgii,
• urologii,
• otolaryngologii,
• inżynierii tkankowej,
• w gojeniu ran – świeżych, przewlekłych stanach zranienia oraz oparzeniach,
• wykrywaniu chorób, jak schorzeń reumatycznych czy wątroby,
• farmacji – przedłuża działanie o krótkim okresie półtrwania.

Kwas hialuronowy w ginekologii

Swoje zastosowanie znajduje m.in. w leczeniu infekcji dróg rodnych. W jaki sposób? Do leczenia dołącza się różne nawilżające śluzówkę pochwy preparaty, łagodzące obawy infekcji i zapobiegające ich nawrotom. Co więcej, drobnocząsteczkowy kwas hialuronowy mobilizuje do pracy nasz układ immunologiczny i blokuje rozprzestrzenianie się infekcji. Preparaty zawierające ten kwas zmniejszają bądź pozbywają się objawów pochwowych, regenerują, uelastyczniają, łagodzą podrażnienia, nawilżają oraz przyspieszają proces gojenia tkanek. Ponadto mogą mieć również pozytywny wpływ na problemy z nietrzymaniem moczu.

Warto również wspomnieć, że preparaty z kwasem hialuronowym stosuje się także w ginekologii onkologicznej, a szczególnie zaleca się go pacjentkom po radioterapii. Łagodzi się w ten sposób niepożądane objawy tego leczenia, jak niemożność odbycia stosunku płciowego czy ścieńczenie ścian pochwy.

Kwas hialuronowy w okulistyce

Używa się go przy zabiegach okulistycznych, takich jak operacje zaćmy i jaskry, zeza, urazów czy wszczepianiu soczewki. Kwas ułatwia wykonanie wszelkich procedur technicznych oraz poprawia wyniki wykonywanego zabiegu.

Jest on również składnikiem kropli, których stosuje się w terapii zespołu „suchego oka” – nawilża on jego powierzchnię i stanowi barierę ochronną. Co więcej, występuje też w wielu innych kroplach do oczu oraz płynach do soczewek kontaktowych.

Kwas hialuronowy w reumatologii

Kwas hialuronowy wykorzystuje się w leczeniu chorób i obrażeń narządu ruchu. Choroba zwyrodnieniowa stawów zmniejsza ilości kwasu hialuronowego w płynie maziowym. Dzięki zastrzykom z tym kwasem uzupełniane są niedobory, poprawiana jest amortyzacja i motoryka w stawie, oraz zmniejszany jest stan zapalny i ból. Naturalnie występuje w mazi stawowej, dzięki czemu nawilża struktury stawowe i zapewnia optymalne smarowanie zginającym się stawom.

Zastosowanie kwasu hialuronowego w kosmetyce

Kwas hialuronowy oraz jego pochodne w postaci hialuronianu sodu i hialuronianu potasu, posiadają szerokie zastosowanie w kosmetyce. Hialuronian sodu odpowiedzialny jest za prawidłowy poziom nawilżenia skóry. Znajduje w kosmetykach, które stosuje się przede wszystkim na twarz oraz produktach do pielęgnacji całego ciała. Kwas hialuronowy występuje w kremach nawilżających, balsamach, tonikach czy maseczkach. Jest on również jedną z substancji naszego serum intymnego z kwasem hialuronowym!

Kwas hialuronowy posiadający niską masę cząsteczkową posiada zdolność do przenikania do głębszych warstw naskórka – jest to silniejsze działanie przeciwzmarszczkowe, natomiast ten z wysoką masą cząsteczkową tworzy barierę ochronną przed działaniem czynników zewnętrznych szkodliwych dla skóry. W kosmetyce często łączy się kwasy hialuronowe o różnej masie cząsteczkowej, aby zapewnić kompleksową ochronę i pielęgnację skóry. W kosmetykach występuje on w trzech formach strukturalnych:

• krótkocząsteczkowa – wnika w głębsze warstwy skóry – daje silne nawilżenie na długi czas,
• średniocząsteczkowa – silnie nawilża warstwę rogową, daje krótkotrwały, ale natychmiastowy efekt ujędrnienia i gładkiej skóry,
• wielkocząteczkowa – utrzymuje się na skórze, tworzy cienką błonę, która chroni przed odparowaniem wody.

Kwas hialuronowy znajduje się także w preparatach na włosy – maskach, odżywkach czy szamponach o działaniu zmiękczającym i nawilżającym. Kwas hialuronowy na włosy jest doskonałym składnikiem do przywrócenia im blasku u odpowiedniego nawilżenia.

Przeciwwskazania do stosowania kwasu hialuronowego

Kwas hialuronowy działa bardzo bezpiecznie. Najczęściej występuje brak jakichkolwiek skutków ubocznych. Czasami jedynie obserwuje się je po zabiegach medycyny estetycznej, lecz są one przemijające, np. zaczerwienienie skóry, lekki obrzęk, zespół suchości czy ogólny dyskomfort. Są to jednak objawy, które utrzymują się maksymalnie do trzech dni, a następnie ustępują.

Warto również pamiętać o tym, że wszelkie przeciwwskazania do stosowania tego kwasu dotyczą głównie bardziej inwazyjnych zabiegów, np. preparatów w formie iniekcji. Obejmują one:

• przyjmowanie leków przeciwzakrzepowych,
• karmienie piersią,
• ciążę,
• infekcje skóry w miejscu wkłucia,
• zaburzenia krzepliwości krwi.

Kwas hialuronowy warto stosować nie tylko wtedy, kiedy pojawiają się pierwsze zmarszczki. Lepiej zapobiegać, niż leczyć, więc używaj go już jak najwcześniej!