Cholina, nazywana również witaminą B4, jest niesamowicie istotna dla ludzkiego organizmu. Jest szczególnie ważna dla rozwoju płodu, a co więcej, bierze udział w wielu procesach metabolicznych cholesterolu i związków tłuszczowych. Jakie jeszcze role w organizmie pełni cholina? Czym grozi jej niedobór i jakie są jej jeszcze inne właściwości?

Czym jest cholina?

Cholina to związek organiczny, który pełni istotną rolę w organizmie, jest ona niezbędna do prawidłowego funkcjonowania. W naturalnym środowisku jest koloru białego. Pochłania wodę i wilgoć, dzięki czemu łatwo się rozpuszcza. Witamina B4, nazywana również substancją witaminopochodną, w organizmie człowieka występuje pod postacią związków fosfolipidowych, czyli uczestniczy w produkcji lecytyny – fosfolipidu. Jej niewielkie ilości syntezowane są w wątrobie. Niestety są one niewystarczające, aby zapewnić nam jej dzienne zapotrzebowanie, dlatego też istotne jest, aby spożywać określone produkty, a w skrajnych przypadkach suplementować cholinę.

Właściwości choliny

Ze względu na swoje właściwości biologiczne, cholinę zalicza się do związków witaminopodobnych. Odgrywa bardzo ważną rolę w odpowiednim funkcjonowaniu wątroby. To właśnie tam bierze udział w metabolizmie cholesterolu i innych składników tłuszczowych. Dzięki temu jest w stanie przeciwdziałać zbieraniu się tych związków w pęcherzyku żółciowym i okolicach ścian naczyń krwionośnych. Cholina wpływa na prawidłowe funkcjonowaniu układu nerwowego oraz jest prekursorem fosfatydylocholiny i acetylocholiny. Pierwszy składnik jest głównym składnikiem mającym wpływ na prawidłowe działanie błon komórkowych neuronów. Natomiast niedobór acetylocholiny – neuroprzekaźnika – może przyczynić się do początków choroby Alzheimera. Ponadto, ma swój wpływ na rozwój i kształtowanie komórek nerwowych. Posiada także swój wkład w wydzielaniu przez rdzeń nadnerczy adrenaliny, noradrenaliny i dopaminy, które pobudzają układ nerwowy, przyczyniając się do poprawy pamięci czy obniżeniu stanów depresyjnych.

Cholina – działanie na organizm

Witamina B4 działa wielokierunkowo. Cholina jest jednym ze składników wielu procesów zachodzących w ludzkim organizmie. Za co dokładnie odpowiada?

• uczestniczy w kontrolowaniu funkcji mięśni, układu oddechowego, czynności serca i całego układu naczyniowego,
• jest istotna przy pracy mózgu związanej z pamięcią – poprawia funkcjonowanie układu nerwowego,
• uczestniczy w regulacji gospodarki lipidowej,
• korzystnie wpływa na pracę wątroby,
• zapobiega możliwości rozwinięcia się chorób psychicznych,
• uczestniczy w tworzeniu struktur komórkowych oraz utrzymuje je w dobrym, niezmienionym stanie,
• może zmniejszyć ryzyko wystąpienia demencji,
• zmniejsza ryzyko rozwoju chorób nowotworowych.

Dlaczego cholina jest ważna dla kobiet w ciąży?

Cholina odgrywa ważną rolę w rozwoju życia płodowego. Z tego powodu, kobiety w ciąży powinny zadbać o jej suplementację. Witamina B4 w ciąży bierze udział w rozwoju mózgu i rdzenia kręgowego. Co więcej, przyczynia się do zmniejszenia ryzyko pojawienia się wad wrodzonych u noworodków, odpowiada na poprawę przepływu krwi w łożysku. Cholina u ciężarnych kobiet zapobiega możliwości wystąpienia stanu przedrzucawkowego czy cukrzycy u dziecka. Ponadto cholina w ciąży to także poprawa sposobu odżywiania dziecka w łonie matki.

W okresie ciąży produkcja endogenna witaminy B4 wzrasta, jednakże jej głównym źródłem w dalszym ciągu jest odpowiednio zbilansowana dieta pełna witamin i minerałów . Dlatego też w tym okresie istotne jest, aby zwrócić szczególną uwagę na spożywane pokarmy. Jeżeli natomiast zostanie wykryty niedobór. po konsultacji z lekarzem, należy rozpocząć suplementację choliny. Idealnie sprawdzi się nasz suplement diety dla kobiet Myślę o dziecku! Zawiera on nie tylko cholinę, ale również jod, żelazo i kwas foliowy.

Należy pamiętać, że u osób ciężarnych niedobór choliny może doprowadzić do pojawienia się wad ośrodkowego układu nerwowego u dziecka czy osłabieniu układu odpornościowego.

Źródła choliny – w jakich produktach ją znajdziemy?

Organizm człowieka wytwarza niewiele choliny, dlatego powinniśmy zadbać o to, aby dostarczać mu odpowiednie produkty, zawierające witaminę B4. Duża ilość przyswajalnej choliny występuje w:

• kiełki pszenicy,
• suche nasiona roślin strączkowych,
• wątroba i inne podroby,
• mniszek lekarski
• żółtka jaj kurzych,
• ryby,
• orzechy,
• otręby,
• cieciorka i soczewica,
• groszek i soja.

Wdrożenie wyżej wymienionych produktów do swojego jadłospisu, zmniejsza ryzyko wystąpienia skutków i objawów niedoboru choliny.

Zapotrzebowanie na cholinę

Zapotrzebowanie na cholinę wzrasta zależnie od stanu zdrowia, wieku, płci oraz uwarunkowań genetycznych. Rekomenduje się, aby jej dzienna dawka u kobiet wynosiła 425-550 mg, a u mężczyzn 550 mg.

Inaczej wygląda to u kobiet ciężarnych i karmiących piersią. U pierwszej grupy dzienne spożycie choliny wynosi ok. 450 mg, a u drugiej – 550 mg.

Warto również wiedzieć, że zapotrzebowanie wzrasta w czasie rozdrażnienia, napięcia nerwowego oraz w przypadku nadużywania alkoholu. Aby zwiększyć wchłanianie choliny zaleca się przyjmowanie również folianów, witaminy A, B12 oraz B8.

Objawy i skutki niedoboru choliny

Niedobór choliny prowadzi do nadmiernego gromadzenia się cholesterolu i triglicerydów w wątrobie, co powoduje stłuszczenie wątroby. Inne skutki to to m.in.:

• obniżenie sprawności umysłowej, koncentracji oraz pamięci,
• rozdrażnienie i wzmożone napięcia nerwowego,
• szum w uszach,
• osłabiona pamięć,
• ból głowy,
• zaburzenia rytmu serca,
• zaparcia,
• stany lękowe,

Czy istnieją skutki uboczne stosowania choliny?

Cholina nie prowadzi do groźnych skutków ubocznych. Tylko jej niedobór może przyczyniać się do problemów zdrowotnych. Przy nadmiernym spożyciu witaminy B4 może dojść do niegroźnych biegunek, mdłości, rozstroju żołądka, pocenia się czy spadku ciśnienia tętniczego krwi. Ważne jest, aby przyjmować ją w odpowiednich ilościach.

Przeczytaj także: Mdłości przed okresem – jak sobie z nimi radzić?