Witamina C, czyli inaczej kwas askorbinowy jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania ludzkiego organizmu, a jej niedobór może mieć poważne konsekwencje. Wpływa ona m.in. na odporność, obniża ciśnienie krwi i uszczelnia naczynia krwionośne. Witaminę C dostarcza się w pokarmie, w którym pełni rolę naturalnego przeciwutleniacza. Dowiedz się co jeszcze warto o niej wiedzieć, jakie jest działanie witaminy C, skutki jej niedoboru oraz nadmiaru i gdzie naturalnie występuje.
Co to jest witamina C?
Witamina C należy do grupy nasyconych alkoholi polihydroksylowych. Organizm ludzki, w przeciwieństwie do większości zwierząt i roślin nie jest w stanie samodzielnie jej wytworzyć. W związku z tym, należy dostarczać odpowiednią dawkę witaminy C z pożywieniem lub w postaci suplementu.
Witamina C – jaką odgrywa rolę w organizmie
Regularne przyjmowanie witaminy C jest niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Pełni ona szereg kluczowych funkcji, m.in. takich jak:
- witamina c bierze udział w syntezie i produkcji kolagenu,
- ułatwia proces gojenia się ran,
- witamina C ułatwia przyswajanie żelaza,
- suplementacja witaminy c obniża ciśnienie krwi i cholesterol,
- witamina C wpływa aktywujący na wiele enzymów;
- przyjmowanie witaminy c pozwala wpływać stabilizująco na psychikę,
- bierze udział w wielu procesach metabolicznych, takich jak przemiana węglowodanów, białek i tłuszczów oraz synteza hemoglobiny, erytrocytów i niektórych hormonów.
- zwalcza bakterie powodujące próchnicę oraz wzmacnia zęby i dziąsła.
Kolejną rolą witaminy C w organizmie są jej właściwości antyoksydacyjne. Jest ona silnym przeciwutleniaczem, zatem zwalcza wolne rodniki i pomaga spowalniać starzenie się skóry i organizmu. Warto przy tym wspomnieć, że antyoksydanty mają również zbawienny wpływ na łagodzenie objawów PMS. Dodatkowo według badań naukowców z Centrum Medycznego Uniwersytetu w Kansas podawanie jej dożylnie iniekcji razem z lekami przeciwnowotworowymi przyspiesza zabijanie komórek nowotworowych.
Korzystne działanie, witamina C może mieć w walce z problemami z potencją. Kwas askorbinowy pomaga zredukować poziom stresu, który nierzadko jest przyczyną braku erekcji. Jej regularna suplementacja może zatem przyczynić się do odczuwania większej przyjemności z seksu.
Wśród właściwości witaminy C nie znajdziemy jednak dość powszechnego przekonania, że leczy ona przeziębienie i infekcje grypowe. W tym przypadku wpływ witaminy C jest wyłącznie profilaktyczny, ze względu na pozytywny wpływ na układ odpornościowy.
Zapotrzebowanie na witaminę C
Średnie zapotrzebowanie na witaminę C różni się ze względu na płeć i wiek. Dorosły człowiek powinien zażywać dziennie około 45-90 mg kwasu askorbinowego. W przypadku dzieci zaleca się wyższe dawki i jest to około 2 mg/kg masy ciała na dobę.
Skutki niedoboru witaminy C
- osłabienie naczyń krwionośnych,
- utratę apetytu i ogólne osłabienie organizmu,
- obrzęk i bolesność stawów,
- utrudnione gojenie się ran,
- nieprawidłowe zrastanie się kości po złamaniach,
- nadczynność tarczycy,
- spadek odporności organizmu,
- szkorbut
- suchość i szybsze starzenie się skóry.
Zbyt mała ilość lub brak witaminy C w organizmie sprzyjają również rozwojowi zmian nowotworowych i miażdżycowych, a także wzrostowi ciśnienia tętniczego. Jako ciekawostka, niedobór witaminy C jest często spotkany wśród palaczy.
Przedawkowanie witaminy C i skutki uboczne
Nadmiar witaminy C jest najczęściej samoistnie usuwany z organizmu wraz z moczem. Zdarzają się jednak sytuacje przedawkowania, w momencie jeśli zażyjemy zbyt wysokie dawki kwasu askorbinowego – powyżej 2000 mg na dobę. Możemy wówczas zaobserwować:
- nudności,
- wymioty,
- biegunkę,
- wysypkę skórną.
Zaobserwowano, że przyjmowanie więcej niż 2 g witaminy C dziennie przez dłuższy czas zwiększa stężenie kwasu szczawiowego w krwi i moczu, co prowadzi do powstawania kamieni nerkowych.
Przeczytaj także: Mniszek lekarski – źródło witaminy C
Gdzie występuje witamina C?
Witaminę C możemy znaleźć oczywiście w aptekach pod postacią kropli, płynów i tabletek. Możemy ją jednak zażywać również wraz z pożywieniem. Kwas askorbinowy jest obecny w wielu warzywach owocach. Do źródeł witaminy C należą przykładowo:
- cytrusy – cytryna, pomarańcza, grejpfrut, madarynka,
- dzika róża,
- pomidory,
- kiwi,
- truskawki,
- czarna porzeczka,
- papryka.
Suplementy diety, które znajdziemy na rynku mogą zawierać naturalny kwas L-askorbinowy pozyskiwany z roślin lub syntetycznie. Witamina C p ozyskiwana naturalnie może dawać jednak lepsze efekty.
Sprawdź również:
-Witamina B6
– Witamina B5
-Witamina B12
Witamina C a ciąża
Jeśli myślisz o dziecku lub jesteś przyszłą mamą musisz wiedzieć, że wysokie dawki witaminy C dziennie mogą negatywnie wpływać na płód. W związku z tym nie zaleca się dawkować dużych ilości witaminy C w ciąży.
Witamina C lewoskrętna czy prawoskrętna
Wyróżniamy dwie formy witaminy C – nazywana błędnie lewoskrętna witamina C, czyli kwas L-askorbinowy oraz kwas D-askorbinowy. Ta pierwsza jest wykorzystywana przez nasz organizm, drugiej natomiast nie potrzebuje. Powodem wyżej wymienionego błędu w nazewnictwie jest fakt, że grupa hydroksylowa kwasu l-askorbinowego znajduje się po lewej stronie, podczas gdy kwas d-askorbinowy ma ją po stronie prawej. W rzeczywistości kwas L-askorbinowy jest prawoskrętny, ponieważ padające na niego spolaryzowane światło skręca w prawą stronę.
Interakcje witaminy C z innymi substancjami
Badania pokazują, że kwas askorbinowy:
- w dużych dawkach (powyżej 1000 mg na dobę) powoduje wzrost poziomu estrogenów we krwi,
- przyspiesza usuwanie niektórych leków przeciwdepresyjnych,
- przyspiesza wchłanianie żelaza,
- obniża skuteczność niektórych antybiotyków,