Poronienie należy do najczęstszych i najtrudniejszych powikłań ciąży. Do większości z nich dochodzi w pierwszym trymestrze ciąży, często jeszcze przed implantacją zarodka. Poronienie to samoistne zakończenie ciąży, które polega na oddzieleniu się jaja płodowego od macicy i wydaleniu go z organizmu matki. Utrata ciąży to trudne przeżycie dla pary, jednak sytuacja ta nie oznacza, że nie można już się starać o dziecko. Jakie są objawy i przyczyny poronienia? Jak sobie radzić po stracie ciąży?
Czym jest poronienie?
Poronienie to samoistna utrata ciąży przed upływem 22. tygodnia jej trwania. Po tym okresie następuje ciąża utracona, nazywana przedwczesnym porodem. Nawet co czwarta ciąża może skończyć się poronieniem.
Rodzaje poronień
Samoistne poronienie
W przypadku poronienia samoistnego, mowa jest o przedwczesnym zakończeniu ciąży, które zostało spowodowane przez naturalne przyczyny i bez interwencji medycznej.
Poronienie zagrażające
Do jego objawów zalicza się krwawienie z dróg rodnych. Mogą mu towarzyszyć również skurcze macicy. Jest to ciąża zagrożona, jednak nadal może się ona rozwijać prawidłowo bądź, niestety, zakończyć poronieniem. Dzięki odpowiedniemu leczeniu i stałej opiece lekarza, możliwe jest utrzymanie ciąży.
Poronienie w toku
Poronienie w toku charakteryzuje się obfitymi krwawieniami z macicy, często ze skrzepami. Pojawiają się również takie dolegliwości, jak bóle brzucha, skrócenie i rozwarcie szyjki macicy. W tym przypadku dochodzi do poronienia, nie da się uratować ciąży.
Poronienie zatrzymane
Jest to obumarcie płodu bądź zarodka z całkowitym zatrzymaniem elementów jaja płodowego. Konieczne jest farmakologiczne wywołanie poronienia, postępowanie wyczekujące bądź zabiegowe, czyli łyżeczkowanie jamy macicy.
Poronienie nawracające
Są to co najmniej trzy następujące po sobie poronienia. Prawdopodobieństwo poronienia nawracającego wynosi około 1%.
Poronienie wczesne i późne
Poronienie wczesne to takie, które nastąpiło we wczesnym etapie ciąży – do 12. tygodnia. Poronienie to dotyczy około 80% wszystkich rozpoznanych poronień.
Utrata ciąży między 12. a 22. tygodniem, określa się mianem poronienia późnego.
Poronienie zupełne i niezupełne
Poronienie zupełne, czyli całkowite polega na wydaleniu elementów jaja płodowego – płodu, łożyska i błon płodowych. W przypadku niezupełnego (niecałkowitego) dochodzi do częściowego wydalenia elementów jaja płodowego. W jamie macicy zostają resztki po poronieniu.
Objawy poronienia
Poronieniu mogą towarzyszyć charakterystyczne objawy, jak chociażby skurcze i bóle podbrzusza czy bóle kręgosłupa. Inne dolegliwości, które mogą się pojawić to m.in.:
- nagła utrata wagi,
- nagłe ograniczenie bądź ustąpienie objawów ciążowych,
- ropne upławy,
- krwawienie bądź plamienie z dróg rodnych, poprzedzone brakiem miesiączki,
- stan zapalny błony śluzowej,
- niepokój,
- dreszcze.
Przyczyny poronienia
Poronienia są najczęściej spowodowane czynnikami genetycznymi, biologicznymi czy środowiskowymi. Najczęściej wymienia się jednak:
- nieprawidłowości genetyczne rodziców,
- zaburzenia chromosomalne, czyli błędy w liczbie chromosomów u płodu,
- poronienie wzrasta wraz z wiekiem,
- infekcje,
- czynniki immunologiczne,
- nieprawidłowości anatomiczne macicy,
- zaburzenia krzepnięcia krwi,
- czynniki chemiczne.
W przypadku poronień nawracających i spontanicznych mówi się najczęściej o wieku, zaburzeniach hormonalnych, chorobach tarczycy, otyłości i zakażeniu. Warto wziąć również pod uwagę fakt, że z wraz z każdym poronieniem rośnie ryzyko kolejnego.
Zbyt duża aktywność fizyczna, czynniki środowiskowe, spożywanie alkoholu, przyjmowanie niektórych leków czy zmiany temperatury zwiększają ryzyko poronienia.
Profilaktyka i diagnostyka
Pojawiające się symptomy poronienia mogą ułatwić jego rozpoznanie. Należy jednak w tym celu wykonać dodatkowe badania ginekologiczne, w tym USG przezpochwowe i badania krwi. Po otrzymaniu wszystkich wyników lekarz stawia diagnozę.
Najważniejsze w diagnostyce poronienia jest badanie USG, dzięki któremu ocenia się obecność pęcherzyka ciążowego, struktur zarodka czy czynności serca płodu. Istotne jest również badanie krwi, a dokładnie oznaczenie podjednostki beta gonadotropiny kosmówkowej. Znając wszelkie zmiany w poziomie beta-hCG można rozpoznać nieprawidłowości w rozwoju ciąży.
Przeczytaj również: pierwsze objawy ciaży
Kiedy dojdzie do poronienia…
Metody postępowania zależą od przebiegu poronienia czy zaawansowania ciąży. W przypadku poronienia zupełnego we wczesnej ciąży przeważnie wystarcza wizyta u ginekologa. Kiedy jednak potrzebne jest oczyszczenie macicy, to lekarz zastosuje zabieg łyżeczkowania, przeprowadzany na znieczuleniu ogólnym. Istnieje również farmakologiczna indukcja poronienia. Polega ona na wywołaniu skurczów macicy za pomocą leków, aby ta oczyściła się z martwych tkanek.
Podczas poronienia nadal może dojść do konfliktu serologicznego, dlatego istotne jest sprawdzenie grupy krwi.
Wsparcie psychologiczne
Często do poronienia dochodzi w pierwszych tygodniach ciąży. Dopiero doszło do zapłodnienia, przyszli rodzice nie mogą doczekać się potomka… Takie wydarzenie może być traumatyczne nie tylko dla kobiety, ale również dla mężczyzny. W tym czasie ważne jest wsparcie od najbliższych osób. W niektórych przypadkach może się zdarzyć, że trzeba skorzystać z pomocy specjalisty. Jeżeli taka sytuacja będzie miała miejsce, nie wahaj się z niej skorzystać!
Kiedy kolejna ciąża? Czy jest ona możliwa?
Jak najbardziej! Lekarze jednak zalecają, aby po poronieniu odczekać od trzech do sześciu miesięcy ze staraniem się o następną ciążę. Organizm kobiety potrzebuje czasu na regenerację. Jednak gotowość fizyczna to nie wszystko. Niektóre pacjentki muszą poczekać dłużej, zanim będą w pełni sił na ponowne starania. Istotna jest kondycja psychiczna i emocjonalna.
Czy można zapobiec poronieniu?
Profilaktyka poronień polega na zmianie swojego styl życia, czyli zbilansowanej diecie, aktywności fizycznej, unikaniu używek, radzeniu sobie ze stresem czy odpowiedniej higienie snu. Bardzo ważne jest także właściwe leczenie infekcji i chorób ogólnoustrojowych oraz usunięcie zdiagnozowanych przyczyn poronień. Na początku ciąży dobrze jest również zbadać poziom progesteronu, estrogenów i hCG.